Có rất nhiều tác nhân có hại làm cho số lượng và chất lượng tinh trùng suy giảm, ví dụ các chất độc hại có trong môi trường sống và nơi làm việc, rượu, thuốc lá … ấy là chưa kể nhiều loại bệnh tật có thể gặp trong đời sống cũng có nguy cơ làm giảm khả năng sinh sản của nam giới.
Khả năng sinh sản của nam cũng giảm đi theo tuổi tác, trước đây, người ta tưởng rằng nam có khả năng sinh sản từ tuổi dậy thì đến khi chết nhưng thật ra chất lượng tinh trùng có giảm theo tuổi tác tuy không suy giảm nhanh như với mãn kinh ở nữ. Tuổi dễ có con ở nam phổ biến nhất là 30 tuổi, đến 35 tuổi vẫn còn giữ được đến 85,5% cơ may trở thành bố trong vòng 1 năm.
Ngoài ra, tuổi tác còn ảnh hưởng đến chất lượng gene của tinh trùng. Điều này cũng đã được nghiên cứu và đã khám phá rằng những khiếm khuyết về gene tăng lên theo tuổi tác, có thể dẫn đến hiếm muộn, dễ sẩy thai và tăng nguy cơ sinh ra con bị khuyết tật bẩm sinh. Nam giới cao tuổi còn dễ di truyền cho con những bệnh về gene.
Cũng cần nói thêm rằng trong “vốn” sinh sản của mình, nam giới giữ độc quyền khả năng sinh con trai. Nếu như ở tinh trùng thiếu nhiễm sắc thể giới Y (một số nam ở tinh trùng chỉ có nhiễm sắc thể giới X) thì không thể có con trai, vì thế không thể đổ lỗi cho vợ “không biết” sinh con trai.
Còn “vốn” tình dục chỉ phong độ tình dục của nam, một khái niệm không chỉ có nghĩa là khả năng thực hành quan hệ tình dục mà còn là khả năng duy trì ham muốn tình dục, điều này mới quan trọng vì đã hết ham muốn thì còn cần gì đến khả năng tình dục. Giảm ham muốn là một sự cố thường gặp của cả 2 giới và do nhiều nguyên nhân.
Sự khác biệt cơ bản với “vốn” sinh sản là ở chỗ: Nhiều nam giới hoàn toàn khỏe mạnh về thể chất và chức năng tình dục nhưng lại kém khả năng sinh sản. Bằng chứng là nguyên nhân gây hiếm muộn do phía nam chiếm khoảng 40-50% và tất nhiên không phải tất cả số nam này đều yếu kém về tình dục.
Suy giảm theo tuổi tác
Nồng độ testosterone giảm dần ở nam giới, đó là sự thực và có tính quy luật. Tiến trình này diễn ra từ từ trong nhiều năm, bắt đầu nhận thấy ở độ tuổi 50, khả năng sinh sản của nam giới sẽ dần giảm.
Nam giới cần có đủ testosterone để xứng là nam vì nói chung nam giới rất sợ bị coi là hết nam tính. Nam có thể còn duy trì được chức năng tình dục (còn ham muốn, còn khả năng) chừng nào họ còn đủ nồng độ testosterone trong máu.
Có thể nói testosterone là nhiên liệu cho bộ máy sinh sản của nam giới hoạt động, nếu không có, nam giới sẽ không còn ham muốn giới tính. Nồng độ testosterone thấp (còn gọi là thiếu hụt testosterone) không chỉ đi kèm với giảm ham muốn giới tính và kém cương dương ở mức độ nào đó mà còn gây ra tình trạng kém hăng hái, giảm nghị lực sống, mỏi mệt, giảm khả năng trí tuệ.
Tuổi của nam càng cao thì lượng testosterone có ích lưu hành càng ít. Sự đa dạng về cấu trúc cơ thể và gene học đã làm cho mọi người không giống nhau về nhiều phương diện, trong đó có “vốn” tình dục.
20 - 50% nam giới khoẻ mạnh ở độ tuổi 50 - 70 có nồng độ testosterone thấp hơn bình thường. Theo thống kê, 5% nam giới có nguy cơ bị chứng testosterone thấp, tỷ lệ đó không cao vì mãi tới gần đây người ta mới biết có chứng bệnh này. Trong số những nam giới ở độ tuổi 55 - 64 đi khám bệnh vì có vấn đề về cương dương thì 85% trong số họ phải điều trị bằng testosterone. Testosterone đạt mức cao nhất vào độ tuổi 20 - 40, sau đó giảm dần.
Nhiều bệnh như tiểu đường, béo phì, cao huyết áp… là những nguyên nhân gây suy giảm testosterone và dẫn đến suy giảm “vốn” tình dục, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
Có khi tình trạng testosterone thấp đã có ngay từ khi sinh ra do có vấn đề ở tinh hoàn, tuyến yên, hay vùng dưới đồi và những người này chắc chắn không có đời sống tình dục mạnh mẽ.
Vậy “vốn” tình dục của nam giới - hiểu theo nghĩa là nồng độ testosterone và chức năng tình dục – có sự biến động suốt đời là sự thực nhưng không phải “bó tay.com” và càng không phải “dùng nhiều thì hết sớm” mà có tính khác biệt rất nhiều giữa mỗi người.